‘Het gaat me aan het hart als mensen niet meedoen met het bevolkings onderzoek’
‘Ik heb mede aan de voet gestaan van het bevolkingsonderzoek darmkanker’
‘Ik heb ruim 30 jaar ervaring als MDL-arts (maag-, darm- en leverarts) en ik was in 2011 lid van het bestuur van de Nederlandse Vereniging van MDL-artsen. Vanuit die rol ben ik voorafgaand aan de invoering van het bevolkingsonderzoek darmkanker in 2014 hier al bij betrokken. Het invoeren van een bevolkingsonderzoek gaat niet zonder slag of stoot en de voorbereidingen duren meerdere jaren. Daarom is het een enorme mijlpaal nu het bevolkingsonderzoek darmkanker 10 jaar bestaat.’
Hoe ziet jouw werk als MDL-arts eruit? ‘Als de cliënt een ongunstige uitslag krijgt na deelname aan het bevolkingsonderzoek darmkanker, dan is er een kleine hoeveelheid bloed gevonden in de ontlasting. De cliënt krijgt dan een oproep voor een intakegesprek in een door ons geselecteerd en gecertificeerd endoscopiecentrum. Tijdens dit gesprek wordt gekeken of de cliënt in aanmerking komt voor vervolgonderzoek: meestal een coloscopie die wordt gedaan door een MDL-arts. Niet iedere MDL-arts kan zomaar werken voor het bevolkingsonderzoek. Ook kan niet ieder ziekenhuis of coloscopiecentrum zomaar aansluiten om coloscopieën te doen. Hier zitten strenge regels aan en er moet eerst een certificaat worden gehaald.’
Wat gebeurt er tijdens zo’n vervolgonderzoek? ‘Een coloscopie is een kijkonderzoek in de dikke darm. We kijken (onder verdoving) met een slang met een camera binnenin de darm om te onderzoeken of er een afwijking in de darm zit waardoor er bloed in de ontlasting terecht kwam. Als we iets vinden, is dat vaak in de vorm van een poliep. Een poliep is een uitsteeksel in de darmwand en kan uitgroeien tot darmkanker. Poliepen die we zien, halen we direct weg tijdens het kijkonderzoek.‘
Wat gebeurt er na een coloscopie? ‘De poliepen die we weghalen tijdens de coloscopie gaan zo snel mogelijk naar een pathologiecentrum voor onderzoek. Meestal zijn deze goedaardig, maar als er wel sprake is van darmkanker kunnen we heel snel over gaan tot actie. Hoe sneller we starten met de behandeling, hoe fijner voor de patiënt en hoe hoger de kans op een goede afloop. Een behandeling kan bestaan uit een operatie om een tumor weg te halen, bestraling, of een combinatie hiervan. Soms kan een kleine tumor ook al tijdens de coloscopie worden verwijderd en is er geen operatie noodzakelijk.’
Je had het net over strenge regels voor ziekenhuizen en coloscopiecentra. Kun je daar nog wat meer over vertellen? ‘Het uitgangspunt van mensen die meedoen met het bevolkingsonderzoek is dat het gezonde mensen zijn. Ze hebben dus geen klachten en zijn ook niet via de huisarts bij ons terecht gekomen. De kwaliteit van een bevolkingsonderzoek is daarom extra belangrijk, om gezonde mensen een zo klein mogelijk risico te laten lopen. We doen er dan ook alles aan om ons proces foutloos te laten verlopen. Er zijn 115 coloscopiecentra die voor ons de vervolgonderzoeken van het bevolkingsonderzoek darmkanker doen en die controleren we allemaal op kwaliteit. Als MDL-arts ga ik samen met een kwaliteitsauditor jaarlijks op bezoek bij deze coloscopiecentra om controles uit te voeren. We letten daarbij op protocollen, apparatuur, reiniging, uitslagen, documentatie en nog veel meer.’
Wat maakt jouw werk zo leuk? ‘Ik werk twee dagen in de week als MDL-arts in een ziekenhuis en anderhalve dag in de week als auditor bij Bevolkingsonderzoek Nederland. Deze combinatie is echt goud waard. Hierdoor weet ik inhoudelijk veel over darmkanker en over het uitvoeren van een coloscopie-onderzoek. Deze combinatie van werk helpt me ook zodat ik weet waar ik op moet letten bij een kwaliteitscontrole. Ik werk al ruim 10 jaar bij Bevolkingsonderzoek Nederland en dat geeft veel voldoening.’
‘Het gaat me aan het hart als mensen niet meedoen met het bevolkingsonderzoek’
Wil je nog iets zeggen tegen mensen die twijfelen om mee te doen aan het bevolkingsonderzoek?‘Omdat ik betrokken ben geweest bij de invoering van het bevolkingsonderzoek darmkanker, weet ik de afwegingen die er zijn gemaakt. En de voordelen wegen vele malen zwaarder dan de nadelen. Daarom is het voor mij heel simpel: doe mee als je de paarse envelop op de mat krijgt. Het blijft natuurlijk een eigen keuze, maar zeker als arts gaat het me aan het hart als mensen besluiten niet mee te doen.’