Mensen praten niet graag over ontlasting

'Ze durfden niet, mijn buurman en buurvrouw. Hun paarse envelop lag thuis, maar ze vreesden een ongunstige uitslag'. Dat verbaast Mariës, ‘want’, zo stelt ze: ‘dan moet je toch júist deelnemen?’ 'Mijn buren zijn het voorbeeld van "niet durven" of "onvoldoende geïnformeerd zijn"', zegt Mariës. 'Na er met mij over te praten besloten ze om toch deel te nemen. Daarom vind ik het belangrijk dat mensen meer over dit onderzoek weten. Ik was er vroeg bij, dus met mij is het goed afgelopen.'

‘Ik zet mijn leven niet op het spel'

Wat als…?
'Met mijn moeder liep het helaas niet goed af', zegt Mariës. 'Echt bizar; er werd bij ons beiden ongeveer tegelijkertijd darmkanker ontdekt. Alleen heeft mijn moeder er jaren mee doorgelopen, totdat ze echt last kreeg. De kanker bleek uiteindelijk uitgezaaid. Ik denk weleens: "als ze aan het bevolkingsonderzoek had meegedaan, waren er waarschijnlijk meer mogelijkheden geweest".'

Controle
'Natuurlijk zijn er ook mensen die zeggen: "Ik heb voor niets meegedaan aan het bevolkingsonderzoek, want bij mij is niets gevonden". Maar ik zet mijn leven niet op het spel. Je hebt niet alles in de hand in het leven, maar ‘wel of niet meedoen’ is iets waar je controle over hebt. Ik heb het idee dat veel mensen de paarse envelop van het bevolkingsonderzoek ergens in een lade hebben liggen. Als-ie daar eenmaal ligt, ben je zo twee maanden verder. Dus hóe krijg je die envelop dan weer uit de lade?'

‘Als je bang bent voor een ongunstige uitslag, dan moet je toch júist deelnemen?’

Het beste voorbeeld
'Voordat ik de eerste paarse envelop voor het bevolkingsonderzoek kreeg, wist ik er niet zoveel vanaf. Op feestjes hebben mensen het weleens over het borstonderzoek. Zo van "Hé, hebben jullie de bus gezien in de wijk?" Ik probeer het onderwerp darmkanker bespreekbaar te maken. Als iemand 55 jaar is, dan vraag ik ernaar.' Mensen doen dat niet uit zichzelf, merkt Mariës op. 'Ik hoor anderen nooit over het darmkankeronderzoek praten. Nu ik kanker heb gehad, vragen sommigen weleens voorzichtig; "Hebben ze het bij jou ontdekt door het darmonderzoek"? Dan vraag ik of ze de envelop al binnen hebben en geef ik aan dat ze het beste voorbeeld voor zich hebben zitten om vooral iets te doen met de uitnodiging.'

Gek verhaal
'De meeste mensen praten niet graag over ontlasting', besluit Mariës. 'Ze doen er vaak lacherig over en vinden het een gênant onderwerp. "Wat lastig in de wc", hoor je dan. Of er komt een gek verhaal naar voren. Vreemd vind ik dat. We leven in het jaar 2023, kom op. Ontlasting moet toch niet raar zijn?'

'Met mij is het gelukkig goed afgelopen, maar ik wil blijven inspireren. Dus ik zeg "Praat erover, niet piepen en meedoen!"'