“Praat over het bevolkingsonderzoek. Het kan mensen veel ellende besparen.”
“Je hoort mensen wel eens zeggen: ‘Waarom zou ik meedoen aan het bevolkingsonderzoek? Ik heb geen klachten, ik ben niet ziek en in mijn familie komt geen darmkanker voor.’ Maar daarin zit juist het venijnige: darmkanker geeft in het begin geen klachten.”
Darmkanker groeit stap voor stap
Halil legt uit: "Er zijn vier fases van darmkanker. In fase 1 is het nog goed te behandelen. In fase 4 is er sprake van een uitgezaaide ziekte. Sinds 2014 kennen we in Nederland het bevolkingsonderzoek darmkanker. Voor die tijd zag ik mensen pas, nadat ze zich bij hun huisarts met klachten hadden gemeld. Door het bevolkingsonderzoek is die groep in fase 3 en 4 veel kleiner geworden."
Leed voorkomen
Halil kan mensen alleen maar dringend adviseren om mee te doen. "Hoe eerder de diagnose, hoe beter de kwaliteit van leven. Darmkanker begint vaak met poliepen in de darm. Die kunnen we tijdens de coloscopie, een kijkonderzoek in de dikke darm, verwijderen en onderzoeken. Ben je er te laat bij, dan kun je met chemotherapie en operaties te maken krijgen. Dat zorgt voor veel leed bij mensen."
Opzien tegen de test
Halil weet dat mensen soms opzien tegen de zelftest thuis, maar het 'gedoe' valt volgens hem mee. "Als je de instructie in de paarse enveloppe volgt, is het een kleine moeite. Er hoeft maar een klein beetje ontlasting aan het staafje te zitten. Wordt er geen bloed in de test gezien, dan geeft dat rust. Is er wel wat aan de hand, dan hebben we een goede reden om door te pakken."
Geen paniek
Hij begrijpt dat een ongunstige uitslag van de ontlastingstest voor angst zorgt. "Maar dat hoeft niet te betekenen dat je darmkanker hebt. In 2023 deden 1,5 miljoen mensen mee aan het bevolkingsonderzoek. Bij 71.000 van hen was de uitslag ongunstig en volgde een coloscopie. Bij 15.000 mensen was er sprake van een voorloper van darmkanker, bij slechts 2.700 van darmkanker."
Migratieachtergrond
Als het aan Halil ligt, doen nog meer mensen mee aan het bevolkingsonderzoek. "Ik denk bijvoorbeeld aan de groep met een migratieachtergrond. Zij zijn minder vertegenwoordigd in het onderzoek. Bij die groep zie ik vaker darmtumoren in fase 3 of 4. Het zou mooi zijn als we hen nog beter kunnen bereiken. Bijvoorbeeld via de moskee of een vereniging."
Voor iedereen binnen en buiten die groep heeft hij maar één boodschap: "Praat over het bevolkingsonderzoek. Het kan mensen veel ellende besparen."