Resultaten van de bevolkingsonderzoeken borstkanker, baarmoederhalskanker en darmkanker over 2018 beschikbaar

Belangrijkste resultaten monitor borstkanker 2018

Met het bevolkingsonderzoek wordt borstkanker vaker vroeg ontdekt bij vrouwen van 50 tot en met 75 jaar. Het aantal deelnemers aan het bevolkingsonderzoek borstkanker is met 976.000 vrouwen iets afgenomen naar 76,6%. Ruim negen van de tien vrouwen (91,5%) blijven trouw meedoen in vervolgrondes. In 2018 werden er per 1.000 onderzochte vrouwen 22 doorverwezen voor nader onderzoek. Bij de helft van deze vrouwen was er direct een verdenking op borstkanker. Bij de andere vrouwen was er te weinig informatie op de borstfoto voor een goede beoordeling, daarom was vervolgonderzoek nodig. 

Van de doelgroep is 96,4% binnen het beoogde jaar uitgenodigd. De tijd tussen twee onderzoeken is iets toegenomen. Dit heeft te maken met het personeelstekort: er zijn minder screeningslaboranten om borstfoto’s te maken. De screeningsorganisaties zetten al geruime tijd acties in om het aantal screeningslaboranten op peil te houden. Hieronder valt bijvoorbeeld het opzetten van extra opleidingen, arbeidsmarkt- en social media campagnes om nieuwe medewerkers aan te trekken. We bekijken nu met alle betrokken partijen welke extra maatregelen nodig zijn om ervoor te zorgen dat de vertragingen in de uitnodigingen niet verder oplopen alsook om vrouwen op termijn weer op tijd uit te kunnen nodigen.

Bekijk hier de monitor borstkanker 2018 op de website van het RIVM

Belangrijkste resultaten monitor darmkanker 2018

Het bevolkingsonderzoek darmkanker bestaat sinds 2014 en is voor mannen en vrouwen van 55 tot en met 75 jaar. Zij ontvangen elke twee jaar een uitnodiging. Met het bevolkingsonderzoek kan darmkanker worden voorkomen of in een vroegtijdig stadium worden ontdekt en behandeld. Als darmkanker vroegtijdig wordt ontdekt is de kans op genezing groter.
Sinds 2014 is het bevolkingsonderzoek gefaseerd uitgerold. In 2019 zijn alle personen die behoren tot de doelgroep uitgenodigd. Inmiddels is er een aantal leeftijdsgroepen dat al voor een tweede of derde keer een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek heeft gekregen.

Het RIVM wil met de monitor inzicht geven in het verloop van het bevolkingsonderzoek. De monitor 2018 bevat, net als voorgaande jaren, positief nieuws.

• Deelname bevolkingsonderzoek darmkanker blijft hoog: in totaal hebben 1.589.322 (73%) genodigden deelgenomen aan het onderzoek. Nu is 99% van de doelgroep uitgenodigd.
• Uit de monitor blijkt duidelijk de effectiviteit van het bevolkingsonderzoek darmkanker. Doordat veel mensen blijven meedoen (78% doet ook in de derde ronde weer mee) aan het bevolkingsonderzoek daalt het aantal doorverwijzingen en (voorlopers van) darmkanker.
• Onder de deelnemers werden er in totaal 3.733 (6%) darmkankers en 20.805 (36%) advanced adenomen gevonden.
• Het sterftecijfer voor darmkanker van het jaar 2018 was nog niet bekend. In 2017 is de sterfte aan darmkanker licht gedaald ten opzichte van voorgaande jaren.
• Het aantal fatale complicaties is hoger in 2018 dan in voorgaande jaren. In totaal zijn er 402 complicaties gemeld, waarvan 22 ernstig (ziekenhuisopname > 10 dagen) en 5 personen kregen een fatale complicatie. Het is lastig te duiden waar deze stijging door komt.

Bekijk hier de monitor darmkanker 2018 op de website van het RIVM

Belangrijkste resultaten monitor baarmoederhalskanker 2018

Sinds januari 2017 is het vernieuwde bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker ingevoerd. Het bevolkingsonderzoek wordt namelijk sinds 2017 uitgevoerd op basis van HPV screening. Vrouwen kunnen sinds 2017 daarvoor ook een zelfafnameset gebruiken. Vrouwen tussen de 30 en 60 jaar krijgen periodiek een uitnodiging voor deelname aan het bevolkingsonderzoek.

De resultaten van het tweede jaar van het vernieuwde bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker (2018) zijn bekend. De cijfers van 2018 zijn grotendeels overeenkomstig met de cijfers uit de monitor 2017, wat duidt op stabiliteit van het bevolkingsonderzoek. In de monitor 2018 worden de resultaten vergeleken met de resultaten van 2017 en soms ook met het oude bevolkingsonderzoek (t/m 2016).

Bij gemiddeld 9,5% van de deelnemende vrouwen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker wordt HPV gevonden. Een derde daarvan (3% van het totaal aantal deelnemers) is verwezen naar de gynaecoloog, zo’n 14.000 vrouwen. Met het vernieuwde bevolkingsonderzoek is het aantal vrouwen waarbij een voorstadium van baarmoederhalskanker is gevonden, toegenomen. In 2018 waren dit ruim 5.000 vrouwen.

De deelname is met 58% in 2018 iets hoger dan in 2017 (57%), maar ligt nog steeds lager dan in voorgaande jaren. Op dit moment wordt onderzoek gedaan waarom het deelnamepercentage daalt.
Van alle deelnemende vrouwen maakte 6,8% gebruik van de zelfafnameset. De zelfafnameset werd ongeveer net zoveel gebruikt als in 2017.

Bekijk hier de monitor baarmoederhalskanker 2018 op de website van het RIVM